یادداشتی برای آغاز سومین سال فعالیت فیدان
در این دو سال فیدان برای ما از یک وبسایت و بستری برای تولید محتوای رسانهای و تحلیلی ــ انتقادی… به چیزی فراتر تبدیل شده است. یه یک سلیقه، نوعی معیار و البته دریچهای برای نگریستن به مسئله و دغدغهاش، فیلم کوتاه. بر خلاف روزهای نخستین روی انتشار اخبار اصرار داریم. چرا که انتشار تخصصی، درست و زمانبندی شده اخبار را روشی مهم برای ارائه اهمیت و هویت فیلم کوتاه به دیگران میدانیم. بله میشود اخبار را روی گروهها و صفحات شبکههای اجتماعی به سرعت پخش کرد، اما کجا میتوان پوشش تمامی زوایای یک خبر، تاکید بر اهمیت و ویژگیهایش و البته انتشارش در رسانههای جمعی را با انتشار آن در دامنه دوستان مقایسه کرد؟ مخاطب ما آن بیرون است و اگر ما درست و سیستماتیک اخبار خودمان را به آنها ارائه نکنیم راه به جایی نمیبریم. باور کردنش برایتان سخت باشد یا راحت، مخاطب اصلی فیلم کوتاه و البته مدیرانِ عمدتا غافل از این حوزه… نیاز دارند که به تشخص، اهمیت و هویت فیلم کوتاه پی ببرند. پس انتشار درست اخبار فیلم کوتاه در رسانههای جمعی اهمیتی حیاتی برای این حوزه دارد. مفتخریم که بگوییم فیدان بیش از ۷۰ درصد اخبار فیلم کوتاه را منتشر میکند و در مورد اخبار مهم این آمار به بالای ۹۵ درصد میرسد. فیدان امروز یک منبع خبری معتبر برای رسانههای بزرگ و مهم خبری ست. و شاید متوجه این موضوع نباشید اما رقم قابل توجهی از اخباری که آنها هر روز منتشر میکنند مستقیما از سوی ما مخابره میشود یا که به شکلی ریشه در فیدان دارد. فیدان امروز اهمیت مراجعه به فلان فیلمساز، فیلم یا عوامل را به خبرنگاران سینمایی و فرهنگی گوشزد میکند و البته به این موضوع ــ که وظیفهاش نیز هست… ــ میبالد.
همان معیار و سلیقهای که از آن حرف زدیم، آن دریچه که به سوی مسئله و دغدغهمان گشودهایم، ما را برآن میدارد که روی شکل خاصی از فرم و مضمون، روی گروهی از فیلمهای کوتاه تمرکز کنیم که به عقیده ما در حال تلاش برای شکل دادن به هویت مستقل فیلم کوتاه به عنوان مدیومی مستقل هستند. پس این مسئله را تا حدی قبول کنید که آن گروههای دیگر از فیدان جواب مثبت نگیرند یا که اساسا در دایره توجهش نباشند. این ذات هر معیار و سلیقهای ست. نشریات و وبسایتهای پا در هوای وطنی را رها کنید، بخش مهمی از اعتبار جهانی مجلات بزرگ و موثر سینمایی در منش و رویکرد و سلیقهشان است. منش و رویکرد و سلیقهای که اعتبار و اهمیتش را در طول زمان اثبات کرده است. با تبدیل شدن به یک جُنگ هفت رنگ نمیشود تاثیر گذاشت. توجه به همه چندهزار فیلم و فیلمساز به شکلی مساوی هم در توان نه ما و نه هیچ رسانه دیگری نخواهد بود. اما به بخش از این انتقاد بر تک صدایی ـ که درست هم هست ــ آگاهیم و در تلاش هستیم برای رفع آن. اما از ما نخواهید که به هر قلم سطحی و نادقیقی و هر منتقد به اصطلاح معروف و شناخته شدهای که به دیده منت و از بالا به فیلم کوتاه نگاه میکند تن بدهیم. اگر بر ساختار متفاوت و پیکره جدی فیلم کوتاه باور داریم طبعا از مقایسه شدن با آثار سینمای بلند، سنجیده شدن با ساختار و معیار آن و البته از ناآگاهی ناگزیر منتقدان آن حوزه به فیلم کوتاه و بستر آن نیز خوشمان نخواهد آمد. پس ما در فیدان در تلاش برای تربیت منتقد جدی فیلم کوتاه نیز هستیم و یافتن چنین نیروهای متعهدی زمان و صبر خواهد خواست. پس اجازه بدهیم با هم صبور باشیم. اما این مسئله را هم هرگز فراموش نخواهیم کرد که برقرار ارتباط اصل اساسی فیدان است، پس برقرار ارتباط با منتقدان حرفهای سینما هرگز نادیده نخواهد ماند. اما با حوصله و آهستهتر. اما در ستایش چند صدایی که سازندگی و تاثیر آن را باور داریم… امیدواریم شاهد شکل گرفتن وبسایتها، نشریهها یا رسانههای تخصصی دیگری باشیم که حتما سلیقه و معیاری متفاوت با ما خواهند داشت و حتما چندصدایی درست و حقیقی را به همراه فیدان ایجاد خواهند کرد. فیدان حامی سرسخت هر حرکتی از این شکل خواهد بود… چون عکس آن را مانع و معضلی بزرگ برای خود میداند. انتظار بالایی که امروز بر شانههای فیدان سنگینی میکند حق فیلمسازان و مخاطبان فیلم کوتاه است و کلید گشایش آن در گرو شکل گرفتن حرکتهایی در کنار فیدان است.
شاید جایی نوشته باشم ولی حتما در گفتگوهای مدام با فیلمسازان فیلم کوتاه به آن اشاره کردهام که فیدان کنونی تنها جرقهای است از یک بلند پروازی جاهطلبانه. به این جرقه تن دادیم چرا که بر این باوریم ابتدا باید زیرساختهای لازم برای جاهطلبیهایمان را بنیان بگذاریم. اما قطعا سال سوم برای فیدان سال مهمی خواهد بود… پس منتظر باشید. منتظر مهمترین و حیاتیترین دوره فعالیت فیدان. بخش مهمی از زیرساختی هم که از آن حرف میزنیم ورای مسائل مادی و فنی، رشد و گسترش دید و تواناییهای خودمان است. ما باید توانایی همراهی با جاهطلبیهایمان را داشته باشیم و برای به دست آوردن این توانایی و اعتبار وقت گذاشته و خواهیم گذاشت.
همه دارایی فیدان تلاش آن برای برقراری ارتباط است. ارتباط با فیلمسازان، مخاطبان، جشنوارهها، نهادها، رسانهها و حتی خود فیلمها. ارتباطی که باید به یک منبع قدرت بدل شود. قدرتی برای شکل دادن به یک دیالکتیک جمعی، فیلمسازان فیلم کوتاه در یکصدایی و باهم بودنشان هویت مییابند. و فیدان در همراهی فیلمسازان با آن. امسال نیز به رسم خودمان مجموعه یادداشتهایی از شما… با لطف و همراهی شما جمعآوری کردهایم. با افتخار میگوییم و میدانیم که این یادداشتها، این همراهی… سرمایه فیدان است. پیش به سوی سال پیش رو با گرمای پر مهر شما در جان…
پ.ن: دومین سال فیدان برای ما سال پر فراز و نشیبی بود و در تمام سختیهای آن، همراهی و حمایت آرش رصافی عزیز هرگز قطع نشد. فیلم کوتاه و سینمای ایران به حضور پر مهرِ فروتنانی چون او چنین بالنده است. و نیز تشکر از تیم دوست داشتنی فیدان، حسین شاعری، یوسف کارگر، منیره عباسزاده، نوید برهمند و مجید فخریان عزیز.
سپاس
هادی علیپناه
فیدان در شبکههای اجتماعی