«آسیب‌شناسی فیلم کوتاه»، آخرین نشست تخصصی از سلسله نشست‌های تخصصی «۲۰ نشست ۳۴» در سومین روز از سی‌وچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، با حضور سعید عقیقی در پردیس گالری سینمایی ملت برگزار شد.

به گزارش فیدان وب‌سایت تخصصی فیلم کوتاه، به نقل از ستاد خبری سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، سعید عقیقی آخرین نشست روز سوم جشنواره را با موضوع «آسیب شناسی فیلم کوتاه» برگزار کرد و در توضیح این مبحث بیان کرد: ۱۶ سندرم وجود دارد که به فیلم کوتاه آسیب جدی وارد می‌کند و ما در ۸۹۰ فیلمی که قبل از آغاز این رویداد دیدیم با موارد بسیاری از آن روبه‌رو شدیم. آشنا شدن با این سندروم‌ها باعث می‌شود تا در فیلم‌سازی حواس‌تان بیشتر جمع باشد.

وی اشاره کرد: متاسفانه در این نشست حضور فیلم‌سازان نیاز بیشتری بود که گویا هیچ یک شرکت نکردند و همین باعث می‌شود در فضای فرضی به فیلم‌سازی شان ادامه دهند. پیش از این ارتقای سطح کیفی در اولویت قرار داشت و حتی می‌توان گفت تنها جنبه فرهنگی همین رشد کیفی بود. الان تعداد قابل ملاحظه‌ای کارگردان داریم که بسیاری از آثار اینها فیلم نیستند بلکه صرفا یکسری تصویر تلقی می‌شوند که کنار هم چیده شده‌اند.

عقیقی افزود: در ساخت یک فیلم اولویت با زیبایی شناسی است و سندروم‌هایی وجود دارد که شما را از رسیدن به آن دور می‌کند. اول سندرم، «سندرم کیارستمی» نام دارد. یعنی فیلم‌هایی که دنباله روی نگاه عباس کیارستمی بودند و جالب اینکه بعد از مرگ ایشان یک رشته فیلم به دست ما رسید که بعضا حضور همایون ارشادی، لندرور در لانگ شات و… جزو لاینفک شان بود بدون اینکه به اساس قصه ربطی داشته باشند.

وی ادامه داد: دوم سندروم، «سندرم فرهادی / روستایی» نام دارد. این عنوان فیلم‌هایی است که غالبا یکی سر دیگری کلاه می‌گذارد و فهمیدن و اعتراف در دنبال آن دیده می‌شود یا گفتن راز به تماشاگر در اتاق بغلی که پیش از این نمونه‌اش را نداشتیم. مورد سوم «سندرم آیتم» نام دارد. یعنی فیلم‌هایی که بیشتر به آیتم شبیه هستند تا فیلم کوتاه و فیلم‌ساز هنوز نمی‌داند دقیقا این دو باهم چه تفاوتی دارند.

وی ادامه داد: سندروم چهارم «سندرم پیرمرد تنها» ست که از گذشته تا کنون نمونه‌های متعددی از آن در سینما وجود دارد. پنجمین مورد هم «سندرم سقط جنین، فروش بچه و رحم اجاره‌ای» است که شاید بتوان گفت کلیشه شده اما اگر کسی بتواند با این موضوع از کلیشه فرار کند قطعا اثر قابل توجهی ساخته است.

عقیقی گفت: مورد ششم هم «سندرم جنگی ــ داعشی» نام دارد. این فیلم‌ها به فراخور بودجه‌ای که به آن‌ها تعلق می‌گیرد کم نیستند و اتفاق بد اینکه نه تنها تکرار در آن زیاد است بلکه در جشنواره تماشاگر هم ندارند. مورد هفتم «سندرم خودم را دیدم» نام دارد. فیلم‌هایی که غالبا سوژه در آینه است یا جسدی که روح دارد خودش را می‌بیند. این جزو آن ایده‌های محرک است که قبلا به آن اشاره شده است.

وی اضافه کرد: «تکه یا فشرده کردن فیلم بلند» سندروم هشتم است که وجه مشترک بالایی با سندرم فرهادی / روستایی دارد و جالب اینکه محرک قصه بیرون فیلم است. نام مورد نهم «امامزاده» است که به لحاظ فرمی با سندرم جنگی نسبت نزدیکی دارد اما در کنش باید گفت شخصیت‌ها بدون کنش هستند. قدیم‌ها امامزاده را از اول می‌گذاشتند اما جدیدا آخر فیلم به آن می‌رسیم.

سعید عقیقی بیان کرد: مورد دهم نامش «سندرم حکایت» است. یعنی الگوهایی که ما را به قدیم می‌برد. مثل قصه مثنوی که روایت چیز دیگری است ولی نتیجه را جداگانه توضیح می‌دهد. یازدهم نیز چیزهایی که دوست دارم نام دارد. یعنی تکه‌ای فیلم یا موسیقی را در فیلم می‌بینید که مشخصا علاقه فیلم‌ساز است و ربطی به فیلم ندارد.

وی درباره سندروم دوازدهم توضیح داد: این مورد «کافی شاپ بدون استفاده» است. نقطه مقابل جنگی ــ داعشی و مشترک با قبلی است یعنی فیلم‌ساز می‌تواند روایت را خارج از فضای کافی شاپ به تصویر آورد بدون ایکه خللی در قصه وارد شود. «سندورم یک مرد و یک زن» نیز مورد سیزدهم است که جزو کلیشه‌ها ست اما فرار از آن فیلم را قابل اعتنا می‌سازد.

وی در توضیح مورد چهاردهم گفت: «خونه خالی» از آن سندروم‌هایی است که غالبا دیده می‌شود و حرف زدن در فضای بسته و مخفی از اولویت‌های آن است. در این فضا نا امیدی، دروغ و بیماری به وفور دیده می‌شود. مورد پانزدهم هم «سندرم من هنرمندم می‌خواهم کار کنم، اما نمی‌گذارند» نام دارد. این سوژه همیشه وجود داشته و گویای احوال فیلم‌ساز است. مورد آخر هم «سندرم تیتراژ» نامیده می‌شود. در این سندروم طول تیتراژ از کل فیلم کوتاه بیشتر است و رنگ و لعاب‌هایی دارد که خود فیلم فاقد آن است.

سعید عقیقی پس از آن به پخش بخشی از فیلم‌های کوتاه حاضر و غایب جشنواره پرداخت و سبک بصری را به شکل مصداقی توضیح داد.

سی‌و‌چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران ۲۵ تا ۳۰ مهرماه به دبیری سیدصادق موسوی در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.

پیوند کوتاه: https://www.fidanfilm.ir/?p=8881