فیدان: در روزهای گذشته جمعی از فیلمسازن فیلم کوتاه با تشکیل کمپین و جمع آوری امضا نسبت به سکوت انجمن سینمای جوانان ایران و صنف فیلم کوتاه در واکنش به ماجرای یوسف کارگر واکنش نشان داده و خواستار جلوگیری از ادامه پخش بینالمللی سومین ساخته یوسف کارگر فیلم کوتاه «آرا» شدند. فیلمی که با وجود ارائه مدارکی از سوی کارگردان مبنی بر رعایت شدن حقوق قانونی صاحبان آثار، در نظر افکار عمومی همچنان اثری کپی به شمار میرود.
گفتنی است کمپین فیلمسازان نیز بعد از بعد از انتشار این بیانیهها به کار خود پایان داده است.
در اطلاعیههای انجمن و صنف فیلم کوتاه آمده است:
یادداشت مسعود امینی تیرانی:
در چند ماه اخیر ماجرای تولید چند فیلم کوتاه آقای یوسف کارگر مسئله ساز شده و منجر به اظهار نظرهای مختلفی شده است. من از طرف هیات مدیره ایسفا لازم میدانم برایند نظرات مطرح شده در جلسه هیات مدیره پیرامون این اتفاق را را اعلام نمایم.
۱- در ابتدا هیات مدیره انجمن فیلم کوتاه، اظهار تاسف عمیق خود را از این اتفاق اعلام کرده و میداند که اتفاقاتی از این دست باعث مخدوش شدن اعتبار فیلمسازان فیلم کوتاه خواهد شد. بنابراین امیدواریم این نکته از یادمان نرود که بهترین مسیر فیلمسازی توجه به ذوق و سلیقه شخصی بوده و توفیق و رضایت را در خلق با اصالت فیلم و کشف سلیقه و اندیشه فردی بدانیم.
۲- تقلید و یا کپی صد در صد و چند درصد با اجازه و بدون اجازه فیلمها در سینمای جهان و ایران فراوان بوده و این تنها مورد نیست و براحتی میتوانیم دهها نمونه در همین سینمای کوتاه یادآوری کنیم. البته آخرین نمونه هم نیست. تولید اثری برپایه اثر قبلی، در مرتبه اول به لحاظ اخلاقی قابل بحث بوده و در مرتبه دوم و به لحاظ قانونی حق شکایت و یا تعقیب این اتفاق برای کسی محفوظ است که اثرش مورد تقلید یا بهره برداری قرار گرفته است. بنابراین اگرچه میتوانیم بر اساس عرف عمومی درباره اخلاقی بودن یا غیراخلاقی بودن این عمل حرف بزنیم، اما کسی جز مراجع قانونی صلاحیت آن را ندارد که اعلام جرم کرده و درخواست مجازات کند.
۳- این اتفاق البته از این نظر قابل پیگیری است که آیا کسانی در مرحله تولید و یا تخصیص اعتبار یا اعطای جایزه و یا پخش به کسی که سابقه تولید آثاری براساس آثار دیگران را دارد مرتکب کوتاهی یا خلافی شدهاند یا نه؟ اینکه چه روش و مکانیسمی به جز اخلاق، میتواند برای کنترل مراحل تایید و تصویب و مجوز ساخت و پخش اثر استفاده شود قابل بحث است. هیچکس نمیتواند ادعا کند که میتواند از همه اتفاقات سینمای جهان باخبر بوده و همه فیلمهای ساخته شده را رصد کند. بنابراین تلاش برای رسیدن به قوانین کنترل کننده در این مورد قابل توجه است.
۴- انجمن صنفی فیلم کوتاه همچون موارد مشابه قبلی و با توجه به رعایت اصول اخلاقی، مورد خاص این فیلمساز را از طریق یک جلسه هیات مدیره قبلا بررسی کرده و از اوایل سال جاری مطلع شد که انجمن سینمای جوان نیز نامهای در خصوص منع ارسال فیلم «آرا» به جشنوارههای خارجی صادر کرده است. در عین حال، همچنان پیگیر این اتفاق تا رسیدن به نتیجه صحیح باقی خواهد ماند.
۵- هیات مدیره تصریح میکند راه حل منطقی در این موارد حل و فصل موضوعات از طریق گفتگوی رو در رو طرفین و با رعایت اصول اخلاقی است. در این مورد خاص بهتر آن بود فیلمسازان محترمی که بدرستی پیگیر ماجرا هستند از طریق گفتگو با صنف یا انجمن سینمای جوان این موضوع را پیگیری میکردند. (لازم به تاکید است، بی آنکه شبیه برخی از اشخاص قصد افشاگری داشته باشیم، در چند سال اخیر بارها پروندههایی مشابه در صنف مطرح و حل و فصل شده است).
۶- فیلمسازان فیلم کوتاه سالها تلاش کردهاند تا بگویند حق بی حد و حصر و بدون اما و اگر تولید و مالکیت فیلم کوتاه برای فیلمسازان فیلم کوتاه محفوظ است و بر سر این موضوع جنگیدند و هنوز هم ایسفا در دو سال گذشته بر سر صدور و اعطای پروانه مالکیت فیلم کوتاه به فیلمسازان و بدون هیچ محدودیت و نظارت در مرحله تولید، در حال گفتگو با خانه سینما و معاونت سینمایی است. صنف بسیار زودتر از اینکه ماجراهای این چنینی مشکل ساز شود طرح صدور پروانه مالکیت برای فیلمهای کوتاه را به عنوان یکی از قوانین کنترل کننده، پیگیری کرده و به نتایجی هم رسیده است که امیدواریم هر چه زودتر عملی شود.
هیات مدیره وظیفه خود میداند، تلاش کند به روشهای بهتر و موثرتری برای حل و فصل مشکلات فیلم کوتاه به جز نامهنگاریهای سرگشاده دست یابد.
اطلاعیه انجمن سینمای جوانان ایران درباره فیلمهای یوسف کارگر
طی چند ماه گذشته بحث بر سر آثار آقای یوسف کارگر بالا گرفته و حرف و حدیثهای بسیاری درباره این فیلمساز و فیلمهایش مطرح شده است. انجمن سینمای جوانان ایران که سرمایهگذار دو فیلم ایشان بوده، لازم میداند جهت روشن شدن اذهان عمومی توضیحاتی را ارایه دهد:
۱- در گام نخست عمل آقای یوسف کارگر در جهت کپی آثار خارجی و ارائه آنها به نام خود عمل غیر اخلاقی بوده و این کار از سوی انجمن بهشدت محکوم میگردد. فرض ما همواره بر راستی و صداقت هنرمندان فیلم کوتاه بوده است. عمل آقای کارگر یکی از تأسفبرانگیزترین رفتارهای تاریخ سینمای کوتاه ایران است. انجمن سینمای جوانان ایران پس از اطلاع از وجود چنین شائبهای در زمستان سال ۹۶ و پس از بررسی مدارک موجود و اثبات تخلف واضح ایشان در دو فیلم اول، تمام حمایتها و همکاریها را با نامبرده قطع و طی نامه شماره ۹۶/۱۷/۷۲۶۴ مورخ ۹۶/۱۲/۲۱ بهطور رسمی از ایشان خواسته شد با توجه به عدم رعایت اخلاق در فیلمهای پیشین از ارسال فیلم «آرا» به جشنوارههای خارجی خودداری کرده و از هر جشنواره پیشرو هم انصراف دهد. بدون تردید از این پس فیلم «آرا» هیچگونه حضوری در هیچ جشنواره داخلی یا خارجی نحواهد داشت.
چنین تصمیمی در راستای حفظ آبرو و اعتبار چندین ساله فیلم کوتاه ایران و احترام به جامعه فیلمسازان کوتاه بوده است. با توجه به تاریخ آگاهی انجمن از این تخلفات، اگر از ایشان در مواردی از جمله داوری یا برگزاری ورکشاپ دعوت به همکاری شده است، قبل از آگاهی نسبت به ماجرا بوده است.
۲- لازم به توضیح است که انجمن چتر حمایتی از فیلمسازان کوتاه در سراسر کشور است. حدود ۷۰ دفتر و نمایندگی در کشور پهناور ما وظیفه شناسایی استعدادهای فیلمسازی و پرورش آنها را دارند. خروجی فعالیت هر ساله انجمن چیزی حدود ۱۰۰۰ فیلم کوتاه اعم از فیلمهای پایان دوره، نیمهحرفهای و حرفهای است. ضمن قبول این نکته که کارشناسان انجمن باید دقت نظر بیشتری در انتخابها داشته باشند، این واقعیت قابل انکار نیست که هیچ مکانیزمی در جهان وجود ندارد که بتواند سلامت تمام فیلمها را تضمین کند و هیچ گروه و شورایی نیست که هر آنچه فیلم کوتاه در این جهان پهناور ساخته شده را دیده باشند و چنین مواردی را به طور تام و تمام بتوانند تمیز دهند. کما اینکه فیلمهای آقای کارگر تقریبا در تمام جشنوارههای مطرح جهان نمایش داده شده و جوایز بسیاری هم کسب کردهاند اما هیچکدام از آن جشنوارهها به مانند جشنوارههای داخلی و خود انجمن درباره کپی بودن فیلمها به تردید نیفتاده بودند.
۳- در مسأله فیلمهای تولیدی انجمن نکتهای حائز اهمیت است؛ عنوان تهیهکننده در انجمن سینمای جوانان ایران متعلق به خود کارگردان و یا یک تهیهکننده حقیقی دیگر است. عنوانی که حداقل در چهار سال گذشته بر روی آن تأکید شده است. انجمن حامی مالی و بخشی از سرمایهگذاری را انجام میدهد چون وظیفه حمایتی دارد. به همین دلیل و بر اساس تعریف حرفهای، تهیهکننده کار تهیهکنندگی انجام نمیدهد و این وظیفه عموماً بر دوش خود فیلمساز و یا تهیهکننده معرفیشده از سوی فیلمساز است. در قرارداد انجمن، نام تولیدکننده در طرف دوم قید میشود نه کارگردان. در همان قرارداد مسئولیت اخلاقی، حرفهای، قرارداد با عوامل، بیمه، مالیات و رعایت مسائل حرفهای و اخلاقی بر عهده تولیدکننده است. البته از این پس شکل قراردادها در همین راستا تغییراتی خواهد کرد.
۴- انجمن سینمای جوانان ایران از همه کسانی که در فضاهای مجازی با نیت خالصانه شفافسازی کردند، تقدیر میکند اما متأسفانه عدهای به بهانه این اتفاق در تلاشاند ماهیت سی و چندساله این انجمن را زیر سئوال ببرند.
ناگفته پیداست که در طول چهار دهه عمر انجمن، سینماگران بسیاری از دل کلاسهای فیلمسازی این انجمن بیرون آمده و وارد بدنه سینمای حرفهای کشور شدهاند. جوایز و افتخارات بسیاری از طریق فیلم کوتاه به افتخارات فرهنگی این سرزمین افزوده شده است که در این روزها حرفی از آنها نیست. غمانگیزتر از اتفاق تلخ اخیر، خوشحالی و پایکوبی برخی از دوستان پیشین و فیلمسازان فیلم کوتاه است که هر تلاشی کردند تا انجمن را تضعیف کنند. تأثیرگذاری این انجمن در کشف و معرفی چهرههای درخشان و مستعد و به دست آوردن آبرو و اعتبار برای سینمای ایران در محافل و جشنوارههای بینالمللی، نشاندهنده حرکت در مسیر و اهداف تعیین شده انجمن است و بروز چنین تخلفی از سوی هر فیلمسازی خللی در این حرکت ایجاد نخواهد کرد. قطعاً انجمن همچنان در راستای تثبیت و اعتلای فیلم کوتاه در ایران و جهان خواهد کوشید.
فیدان در شبکههای اجتماعی