گفتگو با طوفان نهان قدرتی عضو هیات انتخاب ششمین جشن مستقل فیلم کوتاه سینمای ایران

آنچه به نظر یکی از اولویت‌های فرآیند انتخاب فیلم‌های جشنواره‌های فیلم کوتاه می‌آید، چند مرحله‌ای کردن این فرآیند است. چرا که انبوه فیلم‌های ضعیف و آن‌طور که در این مصاحبه نامیده می‌شوند، مشق‌فیلم‌ها، وقت و حوصله زیادی را از هیات انتخاب جشن می‌گیرند. اتفاق ناخوشایندی که با کم کردن حوصله و تمرکز اعضای هیات انتخاب امکان از نظر دور ماندن فیلم‌های خوبی که کمی حوصله لازم دارند تا ارزش‌های خود را نمایان کنند را افزایش می‌دهند.

 

به نظرتان ویژگی‌هایی که باعث می‌شود جشن مستقل فیلم کوتاه از سایر جشنواره‌های داخلی متمایز شود چه هست؟

جشن فیلم کوتاه نه‌فقط در خانه سینما مستقل و به دست اهالی صنف فیلم کوتاه برنامه‌ریزی، مدیریت و اجرا می‌شود؛ بلکه این استقلال را در جامعه فیلم کوتاه کشور و در انبوه جشنواره‌های کوچک و بزرگِ فیلم کوتاه که ادعای مستقل بودن دارند را نیز حفظ کرده است. تمامی دستاوردهای جشن مستقل فیلم کوتاه به دست اعضای صنف و در طی این سال‌ها به دست آمده. مطیع و تسلیم هیچ‌یک از تصمیمات مدیریتی خارج از صنف نیست و اصلاً فلسفه ایجاد آکادمی جشن فیلم کوتاه به همین منظور و در جهت مدیریت، برنامه‌ریزی و اجرا جمعی بوده است که خوشبختانه تا امروز نیز ادامه داشته. از سوی دیگر خانه سینما ایران به‌عنوان نهادی صنفی متشکل از صنوف مختلف سینما خارج از تمامی حاشیه‌های رایج در فستیوال‌های فیلم‌های کوتاه و بلند، خروجی و انتخاب‌هایی خارج از حب و بغض داشته و می‌توان آثار برگزیده را به‌عنوان بهترین‌های سینمای کوتاه یا بلند قلمداد کرد.

 

چنین تمایزهای احتمالی چه تأثیری بر سینمای کوتاه کشور دارند؟

ببینید! گذار از فشارهایی که در طی این سال‌ها بر اهالی فیلم کوتاه آمده و تأثیرات بسیاری که در تنگناهای اقتصادی بر ایشان تحمیل‌شده و نیز حتی بی‌مهری‌هایی که جامعه سینما بر اهالی فیلم کوتاه داشتند (و دارند) ناشی از همین تمایز و روحیه خودساخته و مستقل اهالی فیلم کوتاه است. فیلم‌سازان فیلم کوتاه یاد گرفتند که چگونه از لابه‌لای بایدها، شایدها و اماواگرها عبور کرده و فیلم خودشان را بسازند. صنف فیلم کوتاه خانه سینما متشکل از بهترین‌های فیلم کوتاه و نسل‌های مختلف این عرصه است. کسانی که از ابتدا آن را پایه‌ریزی کردند، متولی رشد و تعالی آن بودند و تمامی امورات آن را نیز خود انجام می‌دهند. بی‌شک چنین مجموعه‌ای چیزهای زیادی برای یاد دادن دارد. جشن مستقل فیلم کوتاه در تقویم سینمای ایران به‌عنوان یک جشن (نه یک جشنواره) حاوی پیام‌های مختلفی است که ازجمله آن می‌توان به حفظ استقلال اندیشه و اجرا در ساختار فیلم کوتاه و تولید و ساخت فیلم در هر شرایط و موقعیتی اشاره کرد.

 

به نظرتان فرآیند انتخاب فیلم‌ها چه معایبی دارد و در دوره‌های آینده چه نوع به‌روزرسانی‌هایی می‌تواند فرایند انتخاب فیلم‌های جشن را بهتر و دقیق‌تر کند؟

شیوه انتخابی که تا همین دوره هم ادامه داشت ناشی از همین به‌روزرسانی‌هایی بود که در دوره‌های قبل و پیش از برگزاری در جلسات متعددی که آکادمی با اعضا خود داشته صورت گرفته است. درواقع همیشه برای دوره بعد باید تدابیر جدیدتری را در نظر گرفت زیرا فضای فیلم کوتاه و فیلم‌سازان فیلم کوتاه و شیوه برخوردشان در آثار دائم در حال تغییر موضوعی و ساختاری است. جشن مستقل فیلم کوتاه برای بسیاری از فیلم‌ها تنها امکان دیده شدن است. و ما همیشه سعی کردیم تا این امکان را در هر دوره گسترش بدهیم و پای فیلم‌های خوب بایستیم. اما واقعیت این است که باید فیلم خوبی باشد که آکادمی و اعضا هیئت انتخاب برای حضور و قرار گرفتن آن در جشن اسرار داشته باشند. همیشه بسیاری از فیلم‌هایی که انتخاب نشدند و شانسی برای ورودشان نبوده از معترضین سیستم انتخاب بوده و هستند و فیلم خود را شایسته‌تر از فیلم‌های دیگر می‌دانند که البته این را باید از آسیب‌شناسی فرآیند انتخاب خارج کنیم. آنچه در این دوره بیشتر از دوره‌های قبل به چشم می‌خورد درخواست انبوه مشق‌فیلم‌هایی بود که خود را شایسته حضور می‌دیدند… این فیلم‌ها هم وقت هیئت انتخاب و فیلم‌های موجه‌تر را می‌گرفتند و هم به‌شدت از فضای فیلم کوتاه چه در اندیشه و فیلم‌نامه و چه در کارگردانی و اجرا فاصله داشتند. این شد که فکر کردیم آکادمی باید تدبیری برای قرار نگرفتن این فیلم‌ها در لیست بازبینی و هیئت انتخاب داشته باشد که خود این موضوع نیازمند بررسی دقیق و به دست آوردن راهکارهای منطقی و حرفه‌ای است که امیدوارم در دوره بعد به آن برسیم.

 

عمده مشکلاتی که در این ۳۶۰ فیلم کوتاه ارائه‌شده به جشن مشاهده کردید چه بودند؟

فکر می‌کنم با آسان‌تر شدن فیلم‌سازی در حوزه فناوری و تکنولوژی و نیز میل به فیلم ساختن باعث شده است تا دوستان هر چیزی را که تصویر شده باشد و تیتراژ ابتدا و انتها داشته باشد را فیلم کوتاه تلقی می‌کنند و اولین چیزی که پس از آن به ذهنشان می‌رسد شرکت و حضور آن شبه فیلم در جشنواره‌ها است. که این خود سرازیر شدن این دسته از آثار را به دنبال خواهد داشت. نهادها و ارگان‌هایی که متولی ساخت فیلم کوتاه هستند نیز بدون در نظر گرفتن قید کیفی آثار و عبور از فیلتر اولیه، به‌صورت فله‌ای آن‌ها را روانه جشنواره‌ها می‌کنند که این هم خود مسئله این سال‌ها بوده. بی‌توجهی به فیلم‌نامه حتی باوجود عوامل حرفه‌ای آثار را به شکل تأسف باری غیرقابل‌تحمل و حتی نمایش نموده است. خوشبختانه امسال با کاهش موضوعاتی از قبیل خودکشی، خیانت و مرگ شاهد توجه بیشتر به موارد دیگر بودیم.

 

با توجه به مشکلات احتمالی توجه به چه مواردی در مرحله آموزش یا تهیه فیلم‌ها اولویت بیشتری باید داشته باشند؟

فکر می‌کنم در حوزه آموزش همراه با تکنیک و فرآیند فیلم‌سازی باید هنرجویان، فیلم‌های برگزیده و موجه دوره‌های مختلف را ببینند تا سطح فیلم کوتاه را در سال‌های مختلف مورد ارزیابی قرار دهند. من فیلم‌ساز باید یاد بگیرم که حق ندارم فیلم ضعیف‌تر به بنای فیلم کوتاه اضافه کنم. باید در کلاس‌های آکادمی این اندیشه که هر یک از ما فیلم‌سازها مسئول ایجاد و حفظ کیفیت فضای فیلم کوتاه هستیم نیز ارائه شود. تا هر مشق‌فیلمی را شایسته حضور در جشنواره‌ها نبینیم. از طرفی باوجود فیلترها و راه روهای هزارتوی تولید فیلم در کشور باز شاهد تولید فیلم‌های کوتاه ضعیف هستیم که این خود نشان می‌دهد که متولیان فیلم کوتاه بیشتر از اینکه به فکر تولید موفق باشند بدون توجه و نظارت صحیح به محتوا به فکر هزینه کمتر در این حوزه هستند.

پیوند کوتاه: https://www.fidanfilm.ir/?p=1034