همزمان همه جا باشید!
نوشته: آندرو اس. آلن
ترجمه و تدوین: فرزاد شهاب
منبع: Filmmaker Magazine و Short of the Week
چند سال پیش ما فیلم کوتاهمان را به صورت آنلاین پخش کردیم و مقالهای راجع به این تجربه و نحوه جذب مخاطب نوشتیم. این فیلم کوتاه، توماس بیل رمزگذار (The Thomas Beale Cipher) نام داشت که اولین فیلم من نبود اما باز زمانی ۱۱ دقیقه‌ای جاه طلبانه‌ترین‌شان بود. ساخت این فیلم کوتاه انیمیشن اکشن ــ ماجراجویی با یک گروه حدود ۱۵ نفره ۱۸ ماه به طول انجامید. این فیلم در پاییز ۲۰۱۰ در برابر ۳۰۰ تماشاچی در جشنواره فیلم سیاتل به نمایش گذاشته شد و در طول هشت ماه بعدی در جشنواره‌های بزرگ و کوچک زیادی حضور داشت و تعدادی جوایز هم در این مسیر دریافت کرد.
همواره در آن دوران نوعی حس گناه و تظاهر داشتم؛ ما در وب‌سایتمان Short of the Week شجاعت فیلم‌سازانی را که فیلم‌شان را آنلاین در سایت ما پخش می‌کردند ستایش می‌کردیم، اما وقتی به خودم می‌رسید در پخش آنلاین فیلمم مردد بودم. بهترین روش اینکار را نمی‌دانستم و ته دلم می‌ترسیدم که شاید یک خطا در این مسیر بتواند به قیمت فیلمم تمام شود، فیلمی که من و گروهم تمام تلاشمان را در آن کرده‌ایم. می‌دانستم که نمی‌توانیم همینجوری روی یوتیوب آن را بگذاریم و دعا کنیم همه چیز خوب پیش برود! ما به یک برنامه نیاز داشتیم و من و جیسون، تهیه‌کننده فیلم، شروع به برنامه‌ریزی نحوه پخش‌مان کردیم.
برنامه پخش ما چه بود؟
ساده بود! سعی کنیم بیشترین میزان بازدید را در کمترین میزان زمان بگیریم تا شانش جذابیت و دیده شدن فیلم‌مان در ادامه را بیشتر کنیم.
- فیلم را روی Vimeo آپلود کنیم: سایت اشتراک گذاری فیلم ویمئو جامعه مخاطب فیلم‌ساز بیشتری از یوتیوب دارد؛ ممکن است یوتیوب تعداد بازدید بیشتری بگیرد، اما ویمئو بازدیدکنندگان مناسب‌تری را جذب می‌کند که احتمال بیشتری در پیشنهاد فیلم به دیگران دارند.
- زود منتشر کنیم: فیلم‌مان را اول صبح (۱۲ بامداد) منتشر کنیم تا ۲۴ ساعت کامل برای جذب بازدید زمان داشته باشیم و از تعداد بیشتر بازدید در روز اول، برای ماندن در بین ویدئوهای پیشنهادی روزهای بعد استفاده کنیم.
- از سایتمان Short of the week به عنوان تخته اعلانات استفاده کنیم: فیلم‌مان را در وب‌سایت معرفی کرده و از صفحات شبکه‌های اجتماعی‌مان برای معرفی فیلم‌مان استفاده کنیم.
- از عوامل‌مان استفاده کنیم: مطمئن شویم تمام افراد دخیل در ساخت فیلم‌مان برنامه ما را می‌دانند و فیلم را در شبکه‌های اجتماعی‌شان به اشتراک می‌گذارند. با اشتراک گذاری حتی ۸ تا ۱۰ نفر در توئیتر و فیس‌بوک اصلا بعید نیست (حتی اگر هیچ کدامشان چهره مشهور نباشند!) به ۱۰۰۰ بازدید برسید که برای رسیدن به حجم زیادی از تماشاگر کافی‌ست.
- رسانه‌های کلیدی را هدف بگیریم: به وبلاگ‌های معروف و سایت‌های خبری که به موضوع یا نوع فیلم علاقه‌مند هستند ایمیل دهیم. نکته قابل توجه نوشتن یک ایمیل خوب است. به عنوان صاحبان وب‌سایتی که ایمیل‌های زیادی برای نمایش فیلم در سایتمان دریافت می‌کنیم، می‌دانیم که چقدر نحوه درست گفتن برای جلب توجه مهم است. ایمیلی با طراحی و ساختاری درست، توضیح جذاب، توضیحی کوتاه درباره پیش زمینه ساخت فیلم، اشاراتی درباره فیلم‌ساز و یک تصویر با کیفیت بالا. برای وبلاگرها و رسانه‌ها کار را راحت کنید تا بدون اینکه نیاز باشد برای اطلاعات بیشتر به شما ایمیل بزنند، بتوانند با اطلاعات موجود در ایمیل مطلب را منتشر کنند.
- این کارها را ادامه دهیم: تمام روز و اگر نیاز باشد تمام هفته، همواره به دنبال بازدیدکنندگان جدید باشیم.
انتشار فیلم‌مان
دوشنبه صبح فیلم‌مان را منتشر کردیم و تمام هفته به تبلیغات آن ادامه دادیم. ما با مانور روی چیزی که نقطه عطف فیلم‌مان می‌دانستیم، زیباشناسی بصری فیلم، ارتباط را با رسانه‌هایی که می‌شناختیم (Vimeo Staff Pick، Motionographer و چندتای دیگر) شروع کردیم و توانستیم در آن جاها فیلم‌مان را تبلیغ کنیم. با انرژی از موفقیت‌های اولیه شروع کردیم از خود بپرسیم که نقاط قوت فیلم ما چیست و برای چه مخاطبانی می‌تواند جذاب باشد؟ با چندین وبلاگ حوزه تکنولوژی مکاتبه کردیم و توانستیم در Gizmodo، Boing Boing و چندین سایت دیگر برای تماشا پیشنهاد شویم. افراد بیشتری که متوجه فیلم ما شدند؛ با انتشارات بزرگ‌تری همچون Fast Company و Wired به مصاحبه نشستیم. این جزئیات زمان‌هایی است که رسانه‌های مختلف متوجه ما شدند و میزانی که بر بازدید ما تاثیر گذار بودند.
دوشنبه، ۲۴ ام، ۱۲ بامداد: فیلم بر روی ویمئو منتشر شد
دوشنبه، ۲۴ ام، ۱۲ ظهر: موشن گرافر و Vimeo Staff Pick ما را تبلیغ کردند
چهارشنبه، ۲۶ ام: گیزمودو، بوینگ بوینگ و متافیلتر فیلم ما را معرفی کردند
پنجشنبه، ۲۷ ام: سایت دیلی وات مطلبی درباره ما کار کرد
جمعه، ۲۸ ام: مصاحبه با فست کمپانی و انتشار معرفی فیلم در فوبیز
دوشنبه هفته بعد، ۳۱ ام: مقاله وب‌سایت وایرد
نتایج
من و جیسون در ۴ سال اخیر درگیر دنیای آنلاین فیلم‌ها بودیم و می‌دانیم که همیشه فیلم‌های خوب حتما بازدید بالایی نمی‌گیرند، اما ما به طرز شگفت آوری از نتیجه کار خود راضی بودیم.
- ۱۷۰.۰۰۰ تماشا در وب‌سایت Vimeo (تا اواسط سال ۲۰۱۱)
- ۱۳۰۰ اشاره به فیلم در وبلاگ‌ها و وب‌سایت‌ها
- بیشتر از ۵۰۰۰ بار اشتراک گذاشته شده در فیس‌بوک
- ۲۰۰۰ توئیت
- و بیش از ۵۰۰ دنبال کننده صفحه فیس‌بوک
چیزی که آموختیم
زحمت زیادی است: دفعه بعدی احتمالا به همکاری با کسی به عنوان PMD (تهیه‌کننده بازاریابی و پخش) فکر کنیم. این عنوان شغلی تقریبا نوظهور است که بسیاری در دنیای فیلم‌سازی مستقل همچون Jon Reiss، Sheri Candler و Ted Hope از آن استفاده می‌کنند.
حکمرانی فیس‌بوک: شاید یکی از شگفت انگیزترین تجربه‌های ما این بوده که با اینکه در وب‌سایت‌های معروفی همچون فست کمپانی و وایرد درباره‌مان مقاله نوشته شده بود و یا در وب‌سایت‌های بزرگی همچون گیزمودو و بوینگ بوینگ و موشن گرافر فیلم‌مان معرفی شده بود؛ فیس‌بوک رکورددار بیشترین تعداد بازدید بود.
دنیای فیلم‌های آنلاین بر پایه شایسته سالاری نیست: اگر ما قبلا اینگونه فکر می‌کردیم؛ الان با قاطعیت این را می‌دانیم. شما نمی‌توانید فیلم را همینطوری روی اینترنت بگذارید و انتظار داشته باشید چون فیلم خوبی است، مردم آن را خواهند دید. برای جلب توجه نیاز به افزایش ترافیک بازدید دارید.
صنعت سینما درحال تماشاست: پخش آنلاین ما توجه قابل قبولی را از طرف فعالان صنعت سینما و شرکت‌های فیلم‌سازی دریافت کرد، بسیار بیشتر از آن چیزی که انتظار داشتم. خیلی زود درحال گفتگو با تهیه کنندگان استودیوها، شرکت‌های تولید فیلم و دیگر افراد علاقه‌مند برای همکاری در پروژه‌های بعدی بودیم.
طرفداران خود را نگه دارید: باید از بازدیدهای خود استفاده کنید، ما یک سایت و صفحه فیس‌بوک هم برای فیلم درست کردیم و سایت را در صفحه فیس‌بوک معرفی کرده و آیکون دنبال کردن فیس‌بوک را در سایت گذاشتیم. الان ما یک پایگاه طرفداران در وب‌سایت و صفحات اجتماعی داریم. افرادی که به راحتی می‌توان به آن‌ها اطلاع دهیم تا حامی و دنبال کننده پروژه بعدی‌مان باشند.
در سال‌های پس از تجربه موفقمان در پخش این فیلم، شانس همکاری با هزاران فیلم‌ساز را داشتیم که فیلم‌شان را به میلیون‌ها مخاطب در سراسر دنیا عرضه کنیم و دستاوردهای فراوانی داشته باشیم. در طول سال گذشته ما با ۱۰۰ تا از موفق‌ترین فیلم‌سازان مصاحبه و نظرسنجی کردیم تا مستقیما و به خوبی متوجه باید و نبایدهای پخش فیلم در این زمانه شویم. چیزی که به سرعت واضح می‌شود شکافی عمیق بین خواسته و تمایل فیلم‌سازان و دستاوردهای رویکرد سنتی پخش فیلم است.
اما نترسید! یک تغییر اساسی در راه است و یک مسیر جدید در دست ظهور! روشی با مدنظر داشتن اختلالات اساسی که در یک دهه گذشته چشم انداز رسانه‌های ما را تحت تاثیر خود قرار است؛ این راهنما برای افرادی است که قصد دارند از تمام پتانسیل فیلم خود بهره ببرند. ما می‌خواهیم فرمول سری خود را به اشتراک بگذاریم، استراتژی پخشی که در طول سال‌ها صیقل داده‌ایم تا چراغ راه فیلم‌سازان برای جذب مخاطبینی از سراسر دنیا و سکوی پرشی در کارنامه حرفه‌ای‌شان باشد.
استراتژی «همزمان همه جا باشید»
ساخت یک فیلم کوتاه سفری بلند و طاقت فرساست و عرضه آن به جهان می‌تواند یکی از پر استرس‌ترین بخش‌هایی باشد که با آن مواجه خواهید شد. از کجا شروع کنیم؟ اولین نمایش فیلم کجا باشد؟ (Premiere به اولین پخش عمومی فیلم گفته می‌شود) کدام جشنواره؟ کدام سایت آنلاین؟ کدام پلتفرم و شبکه؟ فروش‌ها چگونه خواهد بود؟ آیا کسی فیلم را خواهد دید؟ کسی فیلم برایش مهم خواهد بود؟… یک لحظه صبر کنید! بیاید از ابتدا شروع کنیم؛ از خودتان بپرسید که از پخش فیلم کوتاهتان چه می‌خواهید؟ تصمیم بگیرید چه چیزی مهم است و از این فرآیند چه می‌خواهید؟ شغل؟ اعتبار؟ پول؟
ما اخیرا از ۱۰۰ فیلم‌ساز با تجربه نظرسنجی کرده‌ایم که فرآیند ساخت و پخش یک یا چند فیلم را پشت سر گذاشته‌اند و از میان دلایل آن‌ها، دو مورد به عنوان مهم‌ترین دستاورد پخش موفق یک فیلم کوتاه جلب توجه می‌کنند؛ ایجاد فرصت‌های شغلی و حرفه‌ای و یافتن مخاطب.
با این که فیلم‌های کوتاه به خودی خود فرمی عالی از هنر هستند، برای فیلم‌سازان جاه طلب بسیاری در درجه اول به عنوان مکانی برای اثبات خود برای چیزی بزرگ‌تر مورد استفاده قرار می‌گیرند. یک فیلم کوتاه درست می‌کنید که بتوانید یک فیلم بلند بسازید، یا یک سریال معروف برای نتفلیکس، یا یک سریال انیمیشنی برای تلویزیون، یا وارد فضای تبلیغات شوید یا حتی به سادگی برای آنکه خود را نشان دهید و با عوامل خلاق دیگر آشنا شوید. فیلم‌های کوتاه محلی عالی برای نشان دادن لحن‌تان به عنوان یک فیلم‌ساز است و سکوی پرشی برای کارنامه حرفه‌ای‌تان در فیلم‌سازی.
تماما درباره در معرض توجه بودن است!
در نهایت چیزی که باعث به وجود آمدن فرصت‌ها در دنیای رسانه‌ای شلوغ امروز می‌شود، در معرض توجه بودن است! صدها فیلم‌ساز که در Short of the Week (سایتی برای پخش فیلم کوتاه که گلچینی از بهترین فیلم کوتاه‌ها را پخش می‌کند) معرفی شده‌اند سراغ فرصت‌های بزرگ‌تر رفته‌اند، از فیلم‌های هالیوودی گرفته تا شبکه‌های ویدئو به درخواست (VOD) مانند نتفلیکس، تا تبلیغات درجه یک تلویزیونی. پشت تمام آن موفقیت‌ها عنصر شتاب دهندهای نهفته است؛ مجری طرحی که اجازه اقتباس یک سری کتاب معروف را گرفته، یک سرمایه گذار که چراغ سبز شروع فیلم را می‌دهد، یا یک تهیه‌کننده که به دنبال یک کارگردان توانمند است. عنصر شتاب دهنده مشترک در معرض توجه بودن و دیدن شدن توسط «فرد درست» است که استعداد شما را شناسایی می‌کند و جاه طلبی‌هایتان را حقیقت می‌بخشد.
دوران گزینش محتوا برای پخش توسط رسانه‌ها تمام شده است؛ اینترنت فراوانی محتوا به همراه دارد و هیچوقت کمبود ندارد! و قدرت از کشف محتوا حاصل می‌شود و نه از پخش آن!
تمام جنبه‌های استراتژی پخش و نمایش فیلم شما باید متمرکز بر افزایش امکان کشف شدن فیلم‌تان توسط آن فرد درست باشد. صد میلیون بازدید آنلاین فرصت کارگردانی یک سریال در نتفلیکس را برای شما تضمین نمی‌کند؛ و در مقابل صد عدد بازدید هم این احتمال را حذف نمی‌کند؛ اما تا جای ممکن دیده شدن به نسبت شانس شما را بالاتر خواهد برد.
رویکرد سنتی ناکارآمد است
طی دهه اخیر، استراتژی سنتی پخش به این صورت بوده که چندین سال به طول می‌انجامیده، با حضور در چرخه جشنواره‌ها شروع می‌شود، شامل چند نوبت فروش انحصاری شده و با پخش آنلاین پایان می‌پذیرد. این رویکرد در سیستمی که توسط گزینش کنندگان محتوا (رسانه‌های تصمیم گیرنده راجع به تولید و پخش فیلم‌ها) اداره می‌شد جوابگو بود، اما در دنیای امروزه بر اساس جلب توجه و کشف شدن، رویکرد بهتری وجود دارد.
رویکرد نوین
استراتژی که ما به فیلم‌سازان پیشنهاد می‌کنیم «همزمان همه جا باشید» نام دارد که ترکیبی از دو اصل بدیهی است:
همزمان: ما در دنیای به طور فزاینده‌ای شلوغ زندگی می‌کنیم، هدف شما این است که از میان این شلوغی و سر و صدا‌ها رسوخ پیدا کنید، و این با فشرده کردن پنجره زمانی پخش فیلم‌تان ممکن است تا پویایی فیلم‌تان حفظ شود. این تاکتیکی است که بازاریابان صنعت‌های دیگر همچون موسیقی از آن بهره گرفته‌اند که آلبوم‌های بزرگ این روزها، به جای رونمایی طولانی مدت تبدیل به سورپرایزهای ناگهانی شده‌اند. به جای چندین ضربه‌ی آرام چکش، پیام خود را با یک ضربه کوبنده برسانید، در یک دنیای پر سر و صدا، این تنها راه جوابگو ست و در زمان هم صرفه جویی می‌کند. به جای این که دو سال فیلم کوتاهتان را به آرامی به تماشاگران معرفی کنید و به تدریج جواب‌هایی از آن بگیرید، به یکباره به آن فشار وارد کنید و فقط در طی چند روز جواب لازم را بگیرید. این برای فیلم‌سازانی که قصد کار روی لحن خود را دارند، مانند دنیل کوان و دنیل شینرت بسیار مهم است که فیلم کوتاه و موزیک ویدئوهای بامزه و عجیب زیادی را ساختند تا این لحن غیرقابل توصیف ترکیب کمدی مضحک و احساس را پر و بال دهند و سپس به سراغ فیلم برنده جایزه ساندنس خود، «مرد چاقو سوئیسی» (Swiss Army Man) بروند.
همه جا باشید: هم اکنون شما می‌توانید به میلیون‌ها مخاطب در سراسر دنیا دسترسی پیدا کنید. به جایی که تماشاگران وجود دارند بروید و فیلم کوتاهتان را در تمام پلتفرم‌های ممکن داشته باشید. دردسرهای نمایش را کم کنید تا تماشا و اشتراک گذاری فیلم شما به ساده‌ترین شکل ممکن انجام شود. شما احتمالا تهیه‌کننده، صاحب شرکت فیلم‌سازی یا کارآموزی را که قرار است شما را کشف کند و شما را در یک پلتفرم و شبکه بزرگ به کار گیرد را نمی‌نشناسید، پس رسایی به مخاطبان را افزایش دهید و منتظر سرنوشت برای انجام جادوی خود بمانید.
و حالا اینکه چگونه استراتژی «همزمان همه جا باشید» را به اجرا بگذاریم:
آنلاین + جشنواره‌ها
به عنوان یکی از پیشگامان عرضه رایگان آنلاین فیلم، ما گاهی متهم به ایجاد بحث و جدل «جشنواره‌ها در برابر پخش آنلاین» بوده‌ایم. اگر شما به طرز فکر «همزمان همه جا باشید» پایبند باشید متوجه می‌شوید که همه و هر محل پخشی، فرصتی برای در معرض توجه قرار گرفتن و در پی آن جذب بیننده و ایجاد فرصت‌های حرفه‌ای است. چیزی که مهم است، تفکر استراتژیک راجع به مزایا و معایب این محل‌های پخش و نسبت دادن آن‌ها به شرایط فیلم‌تان است.
مزایای جشنواره‌ها: جشنواره‌های فیلم جذابیت و مرتبه بالایی نزد فیلم‌سازان دارند، پس مهم است با چشمانی باز به دستاوردهایش نگاه کنید. جشنواره‌ها راهی عالی برای به وجود آوردن تجربه شگفت انگیز تماشای فیلم‌تان روی پرده نقرهای در کنار مخاطبان زنده هستند؛ و همینطور مکانی عالی برای آشنایی و تبادل با دیگر فیلم‌سازان و برنامه‌ریزان جشنواره‌ها. جشنواره‌های سطح بالا می‌توانند اعتبار بالایی به شما و فیلم‌تان ببخشند، چیزی که در‌های زیادی را در کارنامه حرفه‌ای شما باز خواهد کرد و شاخصه‌ای برای تائید ساخت پروژه‌های بعدیتان خواهد بود. این‌ها همه از مزایای جشنواره‌هاست!
با این حال فیلم‌سازان بسیاری تاثیر حضور جشنواره‌ها را بر مسیر حرفه‌ای فیلم‌سازیشان بیش از حد واقع ارزیابی می‌کنند. حتی در جشنواره‌های معروف، فیلم‌های کوتاه اولویت دوم نسبت به جذابیت‌ها و ستاره‌های فیلم‌های بلند هستند و شرکت در نمایش‌های فیلم کوتاه استفاده ناکارآمدی از وقت تصمیم گیران کلیدی این صنعت خواهد بود و تعداد کمی (اگر تازه بیایند!) در نمایش‌های فیلم کوتاه حضور خواهند داشت.
ادی والانته تهیه‌کننده فیلم کوتاه «اپیلوگ» (Epilogue) می‌گوید: شرکت در جشنواره‌ها خارق العاده است، لارل‌هایی با اسم جشنواره‌های معتبر برای خود جمع می‌کنید و با فیلم‌سازان و برنامه‌ریزان دیگر ملاقات می‌کنید اما در نهایت رسایی و تعداد مخاطبان بسیار محدود است و در آخر اگر فیلم‌تان واقعا خوب باشد، بیشترین پول و نتیجه را در یک پخش آنلاین پر قدرت می‌گیرد.
مزایای پخش آنلاین: رسایی گسترده و سهولت دسترسی اینترنت به این معناست که فیلم شما می‌تواند تا میلیون‌ها مخاطب جذب کند. پخش آنلاین دلیل آن است که فیلم کوتاه انیمیشن دوست داشتنی کریستن لئوپور (سلام غریبه ــ Hi Stranger) توانست از یک پخش کوچک در Vimeo (سایت اشتراک گذاری فیلم مورد علاقه بسیاری از فیلم‌سازان کوتاه) به برنامه شبانه استیون کلبر و صفحات تلویزیون میلیون‌ها مخاطب برود، یا فیلم کوتاه ساده و ارزان Lights Out ساخته دیوید سندبرگ که با پخش و استقبال در Vimeo و YouTube توانست پیشنهاد ساخت نسخه بلند هالیوودی بگیرد. برای بیشتر فیلم‌سازان، امروزه پخش آنلاین فرصت می‌دهد تا با مخاطب ارتباط برقرار کرده و جلب توجه کنند. از آنجایی که دنیای آنلاین پر از سازندگان فیلم شده است؛ دفترهای استعدادیابی، مدیر شرکت‌های تولید فیلم و گروه‌های توسعه و بسترسازی ساخت فیلم بیخیال جشنواره‌ها شده و مستقیما به سایت‌های آنلاین برای پیدا کردن استعدادهای جدید فیلم‌سازی رجوع می‌کنند. برای یک کارآموز یا دستیار در یک استودیو هالیوودی یا شرکت فیلم‌سازی اشتراک گذاری لینک یک فیلم با رئیس و همکارانش بسیار راحت‌تر از معرفی اسم یک فیلم در جشنوارهای خاص است که احتمالا سانس پخش دیگری نداشته باشد! نسل بعدی فیلم‌سازان هم اکنون به صورت آنلاین درحال انتخاب شدن هستند.
بعد از چندین سال به آمار فیلم کوتاهمان رجوع کردیم تا کمی ملموس‌تر تفاوت نتایج پخش جشنوارهای در برابر آنلاین را شاهد باشیم.
بهترین گزینه: ترکیبی از هردو
بحث جشنواره در برابر پخش آنلاین را نکنید، بهترین استراتژی از قدرت هر دو، جشنواره و پخش آنلاین، با هم استفاده می‌کند. این که هدفتان چیست و چه چیزی برایتان اهمیت دارد را بدانید و از هرکدام انتظارات منطقی داشته باشید. استراتژی خود را بر این اساس بچینید و فورا چند موضوع آشکار می‌شوند:
فیلم‌تان را به صدها جشنواره نفرستید!
فیلم‌سازان زیادی هزینه بالایی (متوسط ۱۵۳۷ دلار) برای ثبت نام در جشنواره‌های زیادی (متوسط ۶۵ عدد) به مدت زیادی (متوسط ۲۴ ماه چرخه جشنوارهای) با جلب توجه کم مصرف می‌کنند. به جز جشنواره‌های سطح بالا و معروف، احتمالا شما فیلم‌تان را به تماشاگران محلی آن جا (آن‌هایی‌که توانسته‌اند حضور پیدا کنند) نمایش می‌دهید؛ بعلاوه از آنجایی که از مزیت‌های جشنواره‌ها ایجاد روابط رو در رو با افراد است، هزینه ثبت نام در جشنواره‌هایی که حضور نخواهید داشت را نپردازید!
نکته: متریال‌های تبلیغاتی (پوستر، بنر، پست‌های شبکه‌های اجتماعی و…) خود را با ۱۰۰ برگ حضور و جایزه از جشنواره‌های کوچک پر نکنید؛ ممکن است پدر مادر شما را خوشحال کند، اما به برنامه‌ریزان جشنواره می‌گوید احتمالا شما نمی‌دانید دارید چه کار می‌کنید و وقت ارزشمند زیادی را هدر داده‌اید. جشنواره‌هایی که واقعا اعتبار با خودشان می‌آورند به تعداد انگشتان دست هستند.
برای پخش آنلاین زیاد منتظر نمانید
همانطور که فیلم‌سازان زیادی ارزش و دستاورد جشنواره‌ها را بیش از حد واقع ارزیابی می‌کنند، بسیاری هم ارزش پخش آنلاین را دست کم می‌گیرند. یکی از بیشترین پشیمانی‌هایی که از فیلم‌سازان می‌شنویم این است که چرا زودتر پخش آنلاین خود را شروع نکردند. یک واقعیت کوچک این است که بیشتر جشنواره‌ها اهمیت نمی‌دهند اگر فیلم شما آنلاین برای دانلود موجود باشد! (برای دانلود فهرست جشنواره‌های معتبری که آنلاین بودن فیلم بسته به قوانین‌شان مجاز یا غیر مجاز است اینجا کلیک کنید). پخش و ارسال فیلم‌تان به سایت‌های آنلاین را در دور اولیه پخش خود انجام دهید و برای پخش آنلاین دست روی دست نگذارید. از مزیت‌های پخش آنلاین استفاده کنید؛ امکان ارزیابی فیلم‌تان توسط تعداد زیادی مخاطب در تمام طول سال، گرفتن نظرها و نتیجه به سریع‌ترین شکل و امکان پخش در هر زمانی (هفته یا ماه‌ها بعد) بر اساس تصمیمان. بهترین موضع برای شما زمانی خواهد بود که انتخاب‌های موجود را از قبل بدانید و بر اساس آن استراتژی مطلوب پخشتان را طراحی کنید.
ژاوین اشتون له، کارگردان فیلم کوتاه عمامه (Dastaar) می‌گوید: اگر به عقب برمی‌گشتم، فیلمم را فورا بعد از پایان جشنواره SXSW در زمانی که اشتیاق عموم تماشاگران به فیلم در بیشترین حد ممکن بود، به صورت آنلاین منتشر می‌کردم.
برای اولین پخش فیلم‌تان برنامه‌ریزی کنید
وقتی انتخاب‌های موجودتان را فهمیدید، اولین نمایش فیلم‌تان را با دقت انتخاب کنید. یک نمایش اول (Premiere) پر قدرت در یک جشنواره یا وب‌سایت سطح بالا (مثلا وب‌سایت‌هایی که فیلم کوتاه‌ها را به صورت گلچین برای پخش انتخاب می‌کنند)، می‌تواند اعتبار لازم برای پیش بردن پخش فیلم‌تان را جذب کند. برای نمایش اول خود وب‌سایت آنلاین یا جشنوارهای را انتخاب کنید که بتواند مخاطبان لازم را جذب کند و نفوذ لازم را برای باز کردن درب‌های بعدی فرآیند پخشتان داشته باشد.
اگر می‌خواهید در یک جشنواره اولین پخش خود را داشته باشید: یک استراتژی این است که اولین پخش فیلم‌تان را در یک جشنواره اسم و رسم‌دار شروع کنید و روی موج توجه سوار شوید و کمی بعد از آن فیلم‌تان را به صورت آنلاین منتشر کنید و نه یکسال بعد که همهمه راجع به فیلم‌تان خوابیده و همه آن را فراموش کرده‌اند. دیوید او. رایلی (برنده خرس طلا و نامزد جشنواره ونیز) از اولین فیلم‌سازانی بود که این کار را در سال ۲۰۱۲ بعد از نمایش فیلم «دنیای بیرون» (The External World) در جشنواره ساندنس انجام داد و پس از گذشت مدت کوتاهی از جشنواره، فیلم به صورت آنلاین منتشر شد. همینطور حتما به افرادی که در جشنواره دیده‌اید بگویید که فیلم‌تان به صورت آنلاین قابل دسترسی است، اینکار به آن‌ها فرصت پیگیری جدی‌تر و اشتراک گذاری فیلم با دایره ارتباطی‌شان را می‌دهد.
اگر می‌خواهید به صورت آنلاین اولین پخش خود را داشته باشید: اولین پخش خود را در یکی از سایت‌های برجسته و معروف شروع کنید و از توجه و بازدید آن استفاده کنید تا به سایت‌های دیگر و جشنواره‌ها بروید. اصلا برای فیلم‌هایی که در پخش آنلاینشان سر و صدا می‌کنند عجیب نیست که توسط جشنواره‌های بزرگ برای نمایش دعوت شوند و حتی کد ثبت رایگان یا تخفیف برای ثبت نام فیلم‌شان در جشنواره بگیرند؛ کاری که فیلم کوتاه‌های انیمیشن پخش شده در Late Night Work Club (سایتی برای انتشار فیلم کوتاه‌های انیمیشن) توانستند انجام دهند و توسط جشنواره‌های معروفی همچون SXSW، Ottawa و Clermont-Ferrand بعد از پخش آنلاینشان نامزد و حتی برنده جوایز شوند.
به دنبال جذب مخاطب نباشید!
در اینترنت مطالب راجع به افزایش مخاطب کم ندارد! چگونه بیشترین بازدید را در یوتیوب داشته باشیم؟ چگونه فیس‌بوک را برای جذب حداکثری مخاطب هک کنیم؟ یا چگونه توئیت بی‌نقصی بنویسیم که پراشتراک‌ترین سال شود!
همه آن‌ها را فراموش کنید. وب طی دهه گذشته به شکلی تصاعدی شلوغ‌تر و پیچیده‌تر شده و عملیات مخاطب‌یابی آنلاین از ابتدا توسط متخصصان این رشته انجام می‌پذیرد.
این سوالی است که باید از خودتان بپرسید: آیا شما می‌خواهید وقت ارزشمند خود را صرف آموختن روش‌های تبدیل شدن به یک بازاریاب دیجیتالی بکنید و یا روی فیلم‌ساز بهتری شدن تمرکز کنید؟ حقیقت این است که فیلم‌سازان کمی هستند که استعداد بازاریابی دیجیتال داشته باشند!
شما لازم نیست یک دانای کل بازاریابی دیجیتال شوید؛ فیلم‌سازی هنری جمعی است و همانطور که شما فیلم‌تان را به تنهایی نساخته‌اید، لازم هم نیست شما طراحی استراتژی، پخش و تبلیغ فیلم‌تان را نیز به تنهایی انجام دهید.
تنها کاری که باید بلد باشید، چگونگی ارائه فیلم‌تان است. به آن فکر کنید: توجه میلیون‌ها مخاطب را جلب کردن بسیار سخت‌تر از توجه یک نفر را جلب کردن است که از پیش دارای میلیون‌ها مخاطب باشد. بازاریابی خود را روی پرورش رابطه با این افراد، هیات انتخاب، برنامه‌ریزان و اینفلوئنسرها تمرکز دهید که به شما و فیلم‌تان ایمان دارند. توجه و نظر مردم را با اطلاع رسانی فیلم کوتاهتان در توئیتر، اینستاگرام و وبلاگ‌های سینمایی جلب کنید. یاد بگیرید که چگونه یک ایمیل عالی برای ارائه و معرفی فیلم‌تان بنویسید، هرچه نظر افراد بیشتری را جلب کنید، بیشتر می‌توانید «همه جا» باشید.
موضوع درآمدزایی نیست
دلایل خوب زیادی برای ساخت فیلم کوتاه وجود دارد اما درآمدزایی قطعا یکی از آن‌ها نیست. حقیقت تلخ این است که ساخت فیلم کوتاه هیچ درآمدی به همراه ندارد. معدود فیلم کوتاه‌های خوش شانس می‌توانند پول کمی با بردن جوایز در جشنواره‌ها و فروش حق پخش به تلویزیون و شبکه‌های ویدئو به درخواست (VOD) برگردانند. اما هیچکدام، فارغ از میزان موفقیت‌شان نمی‌توانند میزان پول لازم برای جبران هزینه‌های پنهانشان را کسب کنند. یک فیلم‌ساز متوسط ۱۲.۵۰۰ دلار بر روی یک فیلم کوتاه هزینه می‌کند، اما هزینه حقیقی با در نظر گرفتن زمان و تعهد به کار چیزی حدود ۳ برابر آن یعنی ۳۴.۰۰۰ دلار است.
به عنوان یک فیلم‌ساز سخت کوش ممکن است برای خرید حق پخش فیلم‌تان هزینه‌ای به شما از طرف پخش کنندگان و شرکت‌ها پیشنهاد شود، اغلب اوقات این پول‌ها با شرایط خاص مانند حق انحصاری پخش می‌آیند که به معنای محدود شدن میزان دیده شدن شما است (جلوتر راجع به پخش انحصاری صحبت خواهیم کرد).
بهترین رویکرد چشم پوشی از این قراردادهاست. این کار وقتی هر آنچه را که داشته‌اید وقف فیلم‌تان کرده‌اید کار سختی است، اما پول کمی که الان کسب می‌کنید ارزش فرصت‌هایی را که از دست می‌دهید ندارد. تمرکزتان را روی به حداکثر رساندن فرصت‌ها بگذارید. فیلم کوتاهتان ممکن است درآمد کسب نکند، اما می‌توانید منجر به فرصت شغلی دیگری شود، مدیر برنامه برایتان پیدا کند، تهیه‌کنندهای برای فیلم بلندتان جور کند یا باعث قراردادی با یک استودیو و شرکت فیلم‌سازی شود که برایتان درآمد قابل توجه‌تری به همراه داشته باشد.
از قراردادهای پخش انحصاری دوری کنید
بیشتر قراردادهای پخش فیلم کوتاه رقم چندانی نخواهند بود اما بدترین آن‌ها، آن‌هایی که به کارنامه کاری فیلم‌سازان صدمه خواهند زد، آن‌هایی هستند که خواستار پخش انحصاری باشند. پخش انحصاری می‌تواند دست شما را برای انجام هر کاری با فیلم‌تان برای چندین ماه یا سال ببندد و هر دو بخش هدف «همزمان همه جا باشید» را با محدود کردن فیلم‌تان به بینندگان آن پخش کننده از بین ببرد و امکان هرگونه جلب توجه ناگهانی و پرقدرت را با توجه به کش‌دار کردن فرآیند به یک مدت طولانی از فیلم‌تان سلب کند و به نوعی هیزم شما را خیس می‌کند.
هر قراردادی را با دقت مطالعه کنید. اگر شرکتی مدت خاصی برای پخش انحصاری از شما می‌خواهد از آن‌ها بخواهید که آن را از قرارداد حذف کنند و اگر این کار را نمی‌کنند، انتخاب هایتان را از نو ارزیابی کنید. حق انحصار همواره به سود پخش کنندگان و به ضرر فیلم‌سازان خواهد بود و به این خاطر است که ما در Short of the Week هیچوقت خواستار حق انحصار پخش نیستیم.
شنت همسین در فیلم کوتاه ترسناک محبوب خود، شب اسلشر (Night of the Slasher)، با یک پخش کننده تجربه همکاری داشته و در این باره می‌گوید: به پخش آنلاین اتکا کنید که آنجا نتایج بسیار خوبی خواهد داشت.
چند پلتفرمی پخش کنید
هرجا که مخاطبانتان هستند، به آنجا بروید و انتظار نداشته باشید آن‌ها به سراغتان بیایند. سال‌ها پیش اینطور بود که شما بینندگان و بازدیدها را روی یک پلتفرم و سیستم مانند Vimeo متمرکز می‌کردید که آنجا فیلم شما را تماشا کنند و بازدیدتان بالا رود، اما الان تقریبا همه‌ی پلتفرم‌های معروف امکان ارسال فیلم را در سایت خودشان به شما می‌دهند و اولویت ظاهر شدن در جستجو را به فیلم‌هایی می‌دهند که مستقیما در سایت خودشان آپلود شده باشد تا اینکه لینکی باشد از وب‌سایتی دیگر؛ بدین معنا که اگر فیلم‌تان را مستقیم روی فیس‌بوک آپلود کنید، بازدید و استقبال بیشتری می‌گیرد تا اینکه آدرس لینک ویمئو را در آن به اشتراک بگذارید.
جذب مخاطب و توجه را به نهایت رسانده و فیلم‌تان را در تمامی پلتفرم‌های مهم آپلود کنید. ویمئو برای دسترسی به جامعه مخاطب فیلم‌ساز عالی است؛ اما فیلم‌های کوتاه بیشتر و بیشتری به همان اندازه یا حتی بیشتر از طرف مخاطبان عمومی در یوتیوب و فیس‌بوک (و یا پلتفرم درحال پیشرفت اینستاگرام TV) بازدید می‌گیرند. هر پلتفرم متشکل از یک جامعه مخاطب متفاوت است و مخاطبین جدیدی را برای جذب کردن به شما ارائه می‌دهد.
فیلم کوتاه جهان رازآلود فولی (The Secret World of Foley) بیش از ۱۰۰ میلیون بار دیده شده است. کارگردان آن، دنیل جیول، این کار را با ارتباط گیری با تمام جامعه مخاطبین ممکن در Vimeo، YouTube و Facebook محقق کرده است.
بین‌المللی باشید
همه جا باشید یعنی همه جا! اینترنت فیلم شما را با تمام دنیا به اشتراک می‌گذارد، تنها چیزی که نیاز دارید زیرنویس است.
زیرنویس، چیزی که زمانی بسیار کار سختی بود، هم اکنون بسیار راحت و ارزان می‌تواند به فیلم شما اضافه شوند و تعداد مخاطبان و جلب توجه جهانی شما را ۲ تا ۳ برابر کند. یوتیوب امکان اضافه کردن زیرنویس را در خود وب‌سایت به شما می‌دهد و برای زبان‌های مختلف می‌توانید روی کمک و لطف بازدیدکندگان از کشورهای مختلف حساب کنید که به طور رایگان زبان خود را به لیست ترجمه‌ها اضافه خواهند کرد و یا از روش‌های پولی مانند شرکت‌های ترجمه استفاده کنید. با زبان انگلیسی، اسپانیایی و فرانسوی شروع کنید و بقیه زبان‌ها را برحسب نیاز هدف بگیرید.
فیلم کوتاه انیمیشن «برنامه چنین است» (Here’s the Plan) ساخته فرناندا فریک توسط ۲.۵ میلیون مخاطب دیده شده است و به زبان انگلیسی، اسپانیایی و فرانسوی زیرنویس شده است.
جدول زمانی خود را فشرده کنید
پخشتان را چند سال کش ندهید. هرچه در تعداد رسانه‌های بیشتری حضور داشته باشید و اطلاع رسانی از وجود فیلم کوتاهتان بیشتر باشد، در شنیده شدن در این فضای شلوغ روزانه رسانه‌ها موفق‌تر خواهید بود.
یک تا دو هفته قبل از پخش فیلم‌تان، یک تیزر برای به وجود آوردن جذابیت و همهمه راجع به فیلم‌تان منتشر کنید و یک جامعه مخاطب خاص را نیز هدف بگیرید که به دیده شدن در روزهای اول کمک کند. زمان انتشار فیلم را نیز در تیزر ذکر کنید.
یک تاریخ را با همکاران پخش (وبلاگ‌ها، وب‌سایت‌ها و رسانه‌ها) هماهنگ کنید که همگی باهم فیلم را منتشر کنید. بیشتر لیست‌های پیشنهاد تماشای فیلم در اینترنت بر اساس میزان تماشا به نسبت زمان محاسبه و ارائه می‌شوند. هدف شما این است که در مدت کم میزان مخاطب لازم را جذب کنید تا با انتخاب شدن در ویدئوهای پیشنهادی، به لیست گسترده‌تری از مخاطبین برسید و استعدادیابان و برنامه‌ریزان شانس بیشتری برای پیدا کردن فیلم‌تان داشته باشند.
فیلم کوتاه «هم اکنون اکنون آخرالزمان» (Apocalypse Now Now) ساخته مایکل متیوز چند هفته قبل از پخش فیلم با انتشار تیزر و اعلام زمان انتشار فیلم توانست ایجاد هیجان و جلب توجه زیادی کند.
انتشار، جذب مخاطب و بازنگری
بالاخره زمان انتشار است! همکاران پخش مناسب دارید، روی بیشتر پلتفرم‌های مهم هستید و آماده موفقیت بین‌المللی. اما هنوز کارتان تمام نشده است.
اکثریت بازدیدهای شما در یکی دو روز اول پس از زمان انتشار آنلاین‌تان خواهد بود. یک هفته کامل برای اطلاع رسانی و تبلیغات وقت گذاشته، مخاطبین را درگیر کرده و سپس برنامه پخشتان را بازنگری کنید.
خبر انتشار فیلم را به دوستان و دنبال کنندگانتان در شبکه‌های اجتماعی اطلاع رسانی کنید (تحمل دنبال کنندگانتان در برابر پست‌های مربوط به خود ارائه‌گری از آنچه که فکر می‌کنید خیلی بیشتر است!).
وقتی فیلم‌تان راهش را به جهان باز می‌کند، فورا متوجه خواهید شد که چه کسانی با آن ارتباط گرفته‌اند. همه چیز تابه‌حال بر اساس حدسیات بوده است؛ اما حالا مخاطبین درحال تماشای فیلم‌تان هستند و جامعه مخاطبانی را که بیشتر از همه فیلم به مذاقشان خوش آمده را بشناسید.
از این اطلاعات برای بازنگری استراتژی پخش خود استفاده کنید تا این جامعه مخاطبان را هدف بگرید. از گوگل برای پیدا کردن ناشران اینترنتی، انجمن‌های علاقه‌مند در Reddit، گروه‌های فیس‌بوکی و اینفلوئنسرهایی که فیلم‌های شبیه به شما را به اشتراک گذاشته‌اند استفاده کنید. استعارهای که ما به کار می‌بریم پرتاب سنگ به داخل رودخانه است؛ قدرت موج‌ها در وسط بیشتر است اما کوچک‌ترند، موج‌های بعدی و در کنارهای بزرگ‌تر هستند و دایره وسیع‌تری را تشکیل می‌دهند. از وسط دایره، به کناره‌ها بروید.
پروژه بعدی خود را آماده ارائه داشته باشید
اگر فیلم‌تان موفق شود، همه چیز به سرعت اتفاق خواهد افتاد. صندوقتان پر از پیام خواهد شد و طولی نخواهد کشید که با افراد جالب بسیاری ملاقات خواهید کرد. همه در این بحث‌ها می‌خواهند بدانند که حرکت بعدی شما چه خواهد بود و شما باید آماده باشید که علاقه آن‌ها را با ارائه (پیچینگ) پروژه بعدیتان هیجان زده کنید.
- اگر می‌خواهید این فیلم کوتاه را به یک فیلم بلند یا سریال تبدیل کنید، یک فیلم‌نامه یا طرح برای ارائه داشته باشید.
- اگر ایده‌های دیگری دارید که علاقه‌مند به دنبال کردن آن‌ها هستید، آماده ارائه آن‌ها باشید.
- اگر می‌خواهید یک مدیر برنامه پیدا کنید، چندین ایده و هدف در ذهنتان داشته باشید.
- اگر می‌خواهید در یک شرکت فیلم‌سازی کار کنید، نمونه کارها و رزومه‌تان را همراه داشته باشید.
اگر قصد دارید با این فیلم اتفاقات بیشتری را رقم بزنید، وقت خود را آزاد بگذارید. در همه شرایط مرحله بعدی را پیش بینی کنید، حتی اگر فردی، «فرد درست» برای شما نباشد که کمک‌تان کند، احتمال زیادی وجود دارد که ممکن باشد کسی را بشناسد که او شاید بتواند کمک کند. این صنعت بر پایه‌ی ارتباطات است.
برخی از موفق‌ترین فیلم‌سازان، حتی قبل از شروع ساخت فیلم کوتاهشان می‌دانند که از آن چه می‌خواهند.
فیلم کوتاه علمی تخیلی «مرد کیسه‌ای» (Bag Man) ساخته جاناتان و جاش بیکر که دو نفری به صورت آنلاین منتشر کردند، در ابتدا به قصد جلب توجه و ایجاد علاقه برای نسخه بلندش بوده است که هم اکنون نسخه فیلم بلند آن کین (Kin) در سال ۲۰۱۸ منتشر شده است.
جمع بندی
بدانید چه می‌خواهید و قبل از پایان فیلم‌تان شروع کنید به طراحی استراتژی پخش. در نهایت معرض توجه باشید و «همزمان، همه جا باشید»:
- استراتژی پخش آنلاین و جشوارهای را طراحی کنید. فیلم‌تان را زود در رسانه‌های آنلاین پخش کنید.
- برای اولین پخش فیلم‌تان در یک جشنواره یا سایت اسم و رسم‌دار برنامه‌ریزی کنید.
- همکار پیدا کنید. با رسانه‌ها و اینفلوئنسرها برای دسترسی به مخاطبانشان در ارتباط باشید.
- پول را در اولویت قرار ندهید. به احتمال زیاد به جلب مخاطب و معرض توجه قراردادنتان ضربه خواهد زد.
- قراردادهای پخش انحصاری را امضا نکنید. به حق خود، همه جا بودن، پایبند باشید.
- چند پلتفرمی پخش کنید و فیلم‌تان را در همه جا آپلود کنید.
- فیلم‌تان را بین‌المللی کنید. با زیرنویس با مخاطبان بیشتری ارتباط برقرار کنید.
- جدول زمانی خود را فشرده کنید. در طول روزها و هفته‌ها به جای ماه‌ها و سال‌ها.
- انتشار، جذب مخاطب و بازنگری در طول هفته اول انتشار فیلم‌تان.
- آماده ارائه ایده یا پروژه بعدیتان باشید.
زمان فوق العادهای برای فیلم‌ساز بودن است
با این که بعضی‌ها از فروپاشی نهادها و سیستم‌های سنتی سینما در تاسف هستند، حقیقت آن است که هیچ وقت از الان زمان بهتری برای فیلم‌ساز بودن نبوده است. جهان، امروز بیشتر از همیشه، به دنبال داستان‌های خوب است؛ بازیکن‌هایی همچون نتفلیکس، آمازون، اپل، هولو، یوتیوب و فیس‌بوک میلیاردها دلار روی داستان‌های جدید و مبتکرانه سرمایه گذاری می‌کنند. و فقط استودیوهای فیلم‌سازی نیستند؛ برندها، رسانه‌ها، بازی‌ها و… امروزه با هیچ مخاطبی بدون گفتن یک داستان خوب نمی‌توان ارتباط برقرار کرد.
در همین حال، اینترنت هیات انتخاب‌های سنتی که به تعداد محدودی اجازه دیده شدن و پیشرفت در فیلم‌سازی را می‌دادند را از سر راه برداشته و درب‌ها را کاملا برای افراد خلاق با داستان‌های جذاب باز کرده است تا مخاطبان خود را پیدا کنند. نسل بعدی فیلم‌سازان آن‌هایی هستند که به استقبال این تغییر طوفانی رفته و مسیر جدیدی ترسیم می‌کنند.
فیدان در شبکه‌های اجتماعی